ریشه بیشتر انحرافات دینی و اخلاقی نسل جوان را در لابلای افکار و عقاید آنان باید جستجو کرد. فکر این نسل از نظر مذهبی آنچنانکه باید راهنمایی نشده است، و از این نظر فوق العاده نیازمند است.
سردمداران استکبار جهانی به خوبی فهمیدهاند که حجاب سد راه آنهاست. بنابراین تنها راه ضربه زدن به کشورهای اسلامی رواج بد حجابی و بی حجابی در این کشورها است.
رعایت عفت برای زن و مرد و حفظ حدود و حریم محرم و نامحرم، در آیین اسلام از اهمیت خاصی برخوردار است، تا جایی که حجاب زن در برابر بیگانه از ضروریات دین شمرده شده است.
بسیاری از شرارتها و آسیبهایی که به دختران و زنان جامعه وارد میشود، ناشی از نداشتن حجاب و عفاف میباشد. درونی کردن این ارزش بین دختران و زنان باعث میشود آنان در برابر این انحرافات مقاومت بیشتری داشته باشند.
داشتن بصیرت و آگاهی نسبت به انجام یک کار، دوام و قوام آن عمل را بیشتر خواهد کرد. بنابراین روش بصیرت بخشی و دادن راهکارهای علمی روش موثری برای نهادینه کردن حجاب و عفاف در جامعه است.
«و ان کنتن تردن الله و رسوله والدار الاخره فان الله اعد للمحسنات منکن اجرا عظیما»
اگر شما زنان طالب خدا و رسول و مشتاق دار آخرت هستید، همانا خداوند به نیکوکاران از شما زنان، اجر عظیم عطا خواهد کرد.
حجاب، انتخاب تاریخی زنان ایران است. در حقیقت، حجاب زنان ایرانی ریشه در عفاف ذاتی و تارخی ایشان دارد. چنانکه از تاریخ برمیآید، زن ایرانی از دوران باستان تمایل خود را به حفظ حجاب خود، البته به اشکال مختلف، نشان داده است. پس از ورود اسلام به ایران نیز زنان ایران در کنار بهرهمند شدن از بسیاری حقوق سیاسی، اجتماعی و اقتصادی، مزین به حجابی شدند که در کنار حضور و مشارکت آنها در عرصه اجتماع، عفاف آنها را همچون دری مکنون و محفوظ نگاه میداشت و تحقق همزمان تکامل مادی و تعالی معنوی را برایشان میسر میساخت.
طرح مؤکدانه حجاب از طرف مکتب مترقی اسلام، بیانگر آن است که این مکتب حضور زن را پذیرفته است و برای سلامت این حضور، حجاب را مطرح مینماید. بنابراین، فلسفه حجاب در اسلام، حضور مثبت و سازنده زن در جامعه میباشد.
لکن، در تطورات تاریخی این ملت، دورههایی بوده است که حاکمان به جور و جفا زن ایرانی را از حق متجلی ساختن عفاف خود محروم ساختهاند و با تمسک به خیالهایی واهی همچون تحقق نوگرایی و ورود ایران به دنیای متمدن، زن ایرانی را همانند مرد آن مجبور به خروج از ذات و سرشت خود و تظاهر به اموری نمودهاند که با طبیعت وجودیشان هیچ سنخیتی ندارد.
دوران حکومت پهلوی مصداق بارز چنین امری است. موضوع زن در دوره پهلوی جزئی از کلیت سیاستهای فرهنگی، اقتصادی و سیاسی آن نظام را نشان میدهد که چگونه این رژیم نسبت به غرب در بعد فرهنگی مجذوب، در بعد اقتصادی مرعوب و در بعد سیاسی مأمور گردیده بود. در این میان، نحوه حضور و پوشش زنان، سریعتر از هر موضوع دیگری میتوانست اشکال ظاهری را نسبت به جامعه ایده آل غربی نشان دهد.
اما به لطف الهی و همت و تلاش ملت و رهبری امام و قائد ملت، انقلابی در این ملک و مملکت به وقوع پیوست که ایرانی را مجدداً به ذات پاک خویش فراخواند و زن ایرانی را مجالی دوباره بخشید تا با حفظ حجاب و عفاف خویش در تمامی عرصههای حیات اجتماعی حضوری مؤثر و فعال داشته باشد و در جهت تکامل و تعالی جامعه خود نقشی مؤثر ایفا نماید. حضور گسترده و تأثیرگذار زنان ایرانی در ارکان، نهادها و سازمانهای نظام جمهوری اسلامی گواه حضور مثبت زنان در مشارکتهای سیاسی و مشاغل اجتماعی و عرصههای علمی و به ویژه در سنگرهای پایداری و ایثار است.
لکن، چنین حضوری در کنار داشتن آثار پر خیر و برکت، دچار آفاتی نیز هست. در واقع، نقاط چالش در موضوع حجاب و نحوه حضور زنان در عرصههای اجتماعی به این نکته برمیگردد که پس از انقلاب اسلامی، عدهای با ایمان و بدون آگاهی، عدهای با آگاهی و بدون ایمان و عدهای نیز با ایمان و آگاهی، بسته به آنکه در کجای حلقههای تصمیمگیری باشند، شروع به کار نمودند.
عدهای آگاه بی دین، میدانستند راه را چگونه بروند که نه ردی از جرم بماند و نه از اهدافشان دور بمانند، و چون میدانستند بد دفاع کردن هزاران با مؤثرتر از خوب حمله کردن است، با تقلب در اندیشه و عمل، دست به کار شدند. ظهور و بروز آن در مدرسه و دانشگاه و خیابان و اداره به رفتارهایی انجامید که با اسلام مطابقت نداشت، بنابراین، نتیجهاش هم نمیتوانست افزایش مسلمانی باشد. عدهای دیگر ایمان بدون آگاهی داشتند، صادق جاهل بودند، نسبت به ارزشها صادق و نسبت به روشها جاهل بودند. و چون به گفته امام صادق(ع)، یکسان است نتیجه کاری که به جاهل و یا به خائن سپرده میشود، لذا هر دو گروه اگرچه انگیزههایشان متفاوت بود، ولی انگیختههایشان یکی شد.
آن عده دیگر که با ایمان و آگاه بودند، از هر دو طرف تحت فشار قرار داشتهاند، ایشان میدانند که قلبها ایمانپذیرند و نه فرمانپذیر، یعنی جسم تابع فرمان است، ولی قلب تابع ایمان میباشد. پس باید با دادن آگاهی و فرصت به مخاطب و به کارگیری شیوه مناسب برای فکر کردن و مراوده قلبی، در پی تربیت و هدایت بود، و الّا با فرمان و بخشنامه، فقط میتوان به یک سلسله هم شکلیهای ظاهری دست یافت، بدون آنکه شاکله شخصیتی و فهم قلبی و ایمانی در آنها ایجاد شده باشد. در واقع اعمال روشهای غیر منطقی، طرح منطقی آراء اسلام را که قدرت ایجاد انقلاب درونی در انسانها و اصلاح بیرونی در اجتماع دارد را مهجور میکند.
بنابراین، به منظور آفتزدایی از حضور گسترده زنان در حیات اجتماعی میبایست برنامهها و سیاستهایی تدوین و اعمال کرد که از طریق آنها زنان بتوانند بصورت توأمان هم به حفظ حجاب و عفاف خود نایل آیند و هم در جهت رشد و توسعه جامعه خود به ایفای نقش بپردازند.
برخی از راهکارهای علمی که میتوانند در جهت تحقق چنین آرمانی مؤثر واقع گردند به قرار زیر میباشد:
1- تعریف استانداردهای فرهنگی مناسب در زمینه حجاب که با مبانی دینی و ملی کشور مطابقت داشته باشند.
2- تبیین آموزههای دینی در خصوص ضرورت رعایت اصول حیا و عفت در روابط اجتماعی
3- استفاده از آراء و نظریات اندیشمندان و صاحب نظران حوزوی و دانشگاهی امین و آگاه به اصول مترقی اسلام به منظور تبیین صحیح مسأله حجاب
4- احیا و ترویج سنت حسنه امر به معروف و نهی از منکر
5- سپردن بخش اعظم اجرای پروژه ترویج حجاب و عفاف به زنان به عنوان متولیان اصلی این امر
6- تبیین فلسفه و پیامدهای مثبت فرهنگی، اجتماعی، روانی و اخلاقی عفاف و حجاب در عرصههای مختلف زندگی و اثرات منفی عدم رعایت آن در سست شدن بنیانهای اخلاقی جامعه
7- توجه دادن به رعایت پوشش نه به عنوان یک اجبار اجتماعی، بلکه به عنوان یک ارزش انسانی، دینی و معنوی جهت مصونیت از زشتیها و آسیبهای اجتماعی
8- راهنمایی و هدایت همراه با دقت، ظرافت، خیرخواهی و دوستی کسانی که قصد نادیده گرفتن هنجارهای جامعه را دارند.
9- اختصاص بخشی از موضوعات تحقیقاتی به بررسی زمینه، علل و موانع گسترش فرهنگ عفاف و حجاب در جامعه
10- اهتمام جدی نسبت به ارائه الگوی مطلوب از عفاف و حجاب و پرهیز از ایجاد تضاد و تناقض در این امر
11- به کارگیری نیروی انسانی آگاه و عامل به مبانی فرهنگ عفاف و حجاب
12- استفاده بهینه از مبلغان آشنا به اصول و مبانی فرهنگ عفاف و حجاب
13- الگوسازی و ایجاد گرایشات عمیق و پایدار نسبت به امر حجاب و عفاف از طریق معرفی سیره عملی معصومین(ع)
14- تبیین عدم مغایرت پوشیدگی، حجاب و عفاف با حضور و فعالیتهای اجتماعی زنان و رفع شبهه تعارض میان این دو مسأله.
15-برخورد همراه با رأفت اسلامی و پرهیز از برخوردهای خشن، فیزیکی و تحقیرآمیز با متخلفین
16-اتخاذ تدابیر لازم جهت تولید و توزیع اقلام مورد نیاز در رعایت حجاب
17- توسعه و تنوع بخشی به الگوهای مناسب حجاب به منظور اقناع روحیه تنوع طلبی و حس زیباشناختی زنان، در ضمن ترویج و تشویق چادر به عنوان حجاب برتر (مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی در موضوع حجاب، به نقل از سایت www.hawzah.net)
راهکارهای قرآنی برای جلوگیری از بد حجابی و بی حجابی:
1- آشکا نکردن زینتها
در این باره میتوان گفت که اسلام دستور به زینت نکردن نداده است بلکه زینت که باعث جلوه گری و خودنمائی زن در برابر مردان نامحرم میشود نهی نموده است.
قرآن کریم میفرماید: زنان زینتهای خود را آشکار نکنند.
2- نهی از تبرج مذموم
در قرآن کریم در این باره آمده است؛ در تبرج زنان در جاهلیت اولی، جلوهگری زنان در قبل از اسلام بوده است. منظور از این دوران به دلیل عدم رعایت دستورات پیامبران سبب بوجود آمدن پیامدهای بسیار بدی برای جامعه شده است. در تفسیر قمی روایتی است که امام صادق(ع) از پدرش آورده است: در زمانی است که مردم همانگونه عمل کنند که قبل از اسلام عمل میشده است. امروز شاهد این تبرجها و جلوهگریهای مذموم هم در زنان و هم در مردان هستیم.
3- راهکار عدم حضور غیر ضروری زن در جامعه
در خانههایتان بنشینید و آرام گیرید و بی حاجت و ضرورت از منزل بیرون نروید و مانند دوره جاهلیت پیشین آرایش و خودآرائی مکنید.
"... الاولی و قرن فی بیوتکن و لاتبرجن تبرح الجاهلیه"
زنان مومنه به پیروی از این آیه مبارکه باید از هرگونه حضور غیر ضروری در جامعه خودداری کند تا الگو و نمونه برای سایر زنان مسلمان باشند.
4- راهکار ترویج فرهنگ غیرت در مردان
پیامبر اکرم(ص) میفرماید: چگونه مردی است در حالی که تزئین میکند همسرش و خارج میشود از خانهاش به حالتی که تزئین کرده و عطر زده و شوهرش بر این امر راضی باشد، پس میسازد برای همسرش آن زن هر قدم خانهای در آتش
5- راهکار حفظ نگاه
حفظ نگاه توسط زنان و مردان مومن یک مبارزه منفی با زنان جلوهگر میباشد، چون چنین زنانی را مورد بی توجهی قرار دهند. یک اثر تربیتی دارد و آنها متوجه خواهند شد که تنها با این وضع مورد توجه بیمار دلانی قرار خواهند گرفت که خود فاقد ارزش انسانی هستند.
6- تبیین فلسفه حجاب برای جامعه
حجاب مایه ارزش احترام زن میباشد و مایه حفظ عفت و عصمت زن است. حجاب مایه تحکیم پیوند زوجین میشود و سلامت جامعه را در بر دارد. حجاب حق الهی است و مسلمان تسلیم امر الهی میباشد. حجاب پرچم پاکدامنی و عفاف برای زن است. حجاب سبب امنیت زن در جامعه میشود و عاملی برای موفقیتهای معنوی است.
7- صبر و استقامت در ترک عادت
افرادی که سعی بر این دارند که بهبود در وضعیت پوشش خود به وجود آورند مسلماً با مشکلاتی چون فشار از ناحیه اطرافیان، تمسخر عدهای نادان و .... قرار خواهند گرفت، اما زنی که الگوی خود را فاطمه زهرا(س) و زینب کبری(س) قرار دهد سختی این کار در برابر سختیهایی که این بزرگان کشیدهاند بسیار ناچیز است.
8- ایجاد مشاغل خانگی برای زنان جویای کار
زنان مومنه باید سعی کنند وقت خود را با کارهای نیک پر کنند از جمله تربیت فرزندان، بالا بردن علم و آگاهی، و همچنین کارهای هنری مفید برای زنان
9- احیای امر به معروف و نهی از منکر
پیامبر اکرم(ص) فرمودهاند: اگر شخصی در نهان معصیتی را مرتکب شود فقط به ضخص او ضرر وارد میشود و اگر در ملاء عام گناهی را انجام دهد و دیگران او را نهی از منکر نکنند همه مردم زیان میبینند.
البته باید توجه داشت در پیشگیری و درمان بدحجابی و بیحجابی باید امر به معروف با شیوههای منکر و بدون توجیه منطقی و خارج از حدود شرعی مشخص شده نباشد، تذکرات باید صحیح باشد و مرحله به مرحله اجرا شود.
10- ترویج فرهنگ نماز در بین زنان
زنان در حال نماز خواندن مکلف به داشتن حجاب کامل هستند؛ از طرفی بهترین نوع ارتباط معنوی بنده با خدای خویش در حالت نماز میباشد. با توجه به وجوب پوشش در نماز که بهترین حالت ارتباط زن با خداوند متعال است به ارزش جایگاه حجاب پی میبریم. از طرفی زنان مومن برای انجام فریضه الهی نماز در روز چندین بار داشتن پوشش کامل را عملا تمرین و تکرار میکنند، علاوه بر آن با توجه به آیه مبارکه «وقرن فی بیوتکن ولا تبرجن ... اقمن الصلوه...» خداوند در این آیه شریفه به زنان امر میکند که جلوهگری نکنید و اگر میخواهید نیروی بازدارندهای در برابر این تبرج به دست آورید نماز را به پا دارید، نماز شما را از فحشاء منکر باز میدارد. نماز خواندن نیرومندترین وسیله برای حفظ حجاب است.
11- تعاون فرهنگی
در مراودات دو سویه سایر کشورهای اسلامی زمانی که آنان شاهد این امر باشند که زنان مسلمان با حفظ حجاب موفقیتهای بیشتری را در عرصه فعالیتهای اجتماعی، علمی، فرهنگی، سیاسی و اقتصادی دارند و بسیاری از معضلات اجتماعی که در غرب در اثر برهنگی زیاد ایجاد شده است در یک کشور اسلامی جایی برای گسترش ندارد و در واقع کشورهای اسلامی عملاً به تبلیغ ایده آلهای فرهنگی خود پرداختهاند.
12- مراقبت در معاشرتها و همنشینیها
حضرت علی علیه السلام میفرماید: با اشخاص شرور معاشرت و رفاقت نکن زیرا طبیعت تو ناخودآگاه از او متأثر میشود. بنابراین زنان مومنه باید مراقب باشند دوستان صمیمی و همدل خود را از زنان عفیف و با حیا انتخاب کنند و از دوستی با افراد بی بند و بار خودداری کنند، هرچند باید تلاش بر منشأ اثر بودن روی این افراد باشند.
13- تربیت تدریجی بر تحجب در خانواده
امام رضا(ع) فرمودند: هنگامی که دختر شش ساله شد مرد نامحرم نباید او را در آغوش بگیرد.
بنابراین در مسأله آموزش حجاب و پوشش به فرزندان نیز پدر و مادر باید مرحله به مرحله او را به فلسفه و خوبیهای حجاب آشنا کرده و در خود درک فرزند به راهنمائی او بپردازند و فرزند تحت تربیت تدریجی و عملی پدر و مادر قرار گیرد.
باید به این نکته توجه داشته باشیم که غالباً پیروزیهای نهایی و کامل در دراز مدت به دست میآید.
14- تبیین حد و مرز زینت در برابر افراد
به سه قسم تقسیم میشود:
الف) زینت برای غیر محارم: که آشکار نکردن زینتهای پنهان و نگاه به زینتهای آشکار در صورتی خالی از اشکال است که خالی از هرگونه قصد لذت و ریبه باشد.
ب) زینت برای شوهر
ج) زینت برای سایر:
قسمت سوم، مربوط به زینت برای سایر محارم است که شامل محل گردنبند و بالای آن، بازوبند و زیر آن و خلخال و آنچه پایین آن است میشود. بنابراین به این مهم توجه داشته باشیم که از پوشیدن لباس حلقه آستین، دامنهای کوتاه با پاهای برهنه و یقههای باز بیش از حد متعارف حتی در برابر محارمی به جز شوهر مانند پدر، برادر عمو و دایی ... خودداری کنیم و جواز نگاه کردن به زینتهای باطنی زنان آن هم در محدودهای که در روایات نقل شده برای محارم غیر شوهر به شرطی است که فسادی در بین نباشد.
15- آگاهی افراد از مضرات سوء بد حجابی
باعث عدم امنیت زن در جامعه میشود، بدحجابی عاملی برای بلوغ زودرس جوانان است، بدحجابی باعث بیارزش شدن زن در جامعه میشود و باعث بالا رفتن آمار طلاق، تلف کردن وقف استحاله شدن در فرهنگ بیگانه، فلج کردن نیروی کار در جامعه، تبدیل شدن زن به موجودی مصرفی استعمار کشیده شدن کشور و ... میشود، و علاوه بر آن عذابهای اخروی را نیز به دنبال دارد.